Zdjęcie RTG jest tzw. zdjęciem radiologicznym, uzyskiwanym na skutek badania obrazowego. W ramach wykonania zdjęcia wykorzystuje się promieniowanie X. Promieniowanie to napotyka na różnego rodzaju tkanki, absorbujące promienie w zróżnicowanym stopniu, dzięki czemu uzyskujemy obraz poglądowy. Do czego służy zdjęcie RTG? Jak przebiega jego wykonanie? Jakie informacje można z niego uzyskać? Kiedy konieczne jest jego wykonanie?

W jakim celu wykonujemy zdjęcie RTG?

Jako że promieniowanie X nie jest obojętne dla ludzkiego organizmu, zdjęcie RTG zęba wykonuje się jedynie w określonych przypadkach. Wyróżniamy tutaj następujące sytuacje:

• przygotowanie do usunięcia zęba
• ustalenie przebiegu lub postępów w leczeniu kanałowym
• urazy zębów
• próchnica w zaawansowanym stadium
• ocena zawiązków zębów
• silne bóle zębów
• diagnostyka zębów zatrzymanych
• przebyty uraz twarzoczaszki
• przygotowanie do wszczepienia implantu zęba

Jak przebiega wizyta u dentysty w celu wykonania zdjęcia RTG?

Wykonanie RTG stomatologicznego trwa zaledwie kilka minut i jest badaniem całkowicie bezbolesnym. Są dwa sposoby na wykonanie zdjęcia: poprzez włożenie do ust specjalnego detektora, lub wykonanie zdjęcia tzw. zewnątrzustnego. U stomatologa możesz wykonać następujące rodzaje zdjęcia RTG:

• skrzydłowo-zgryzowe – obejmuje jedynie zdjęcie korony zęba
• punktowe – jest to zdjęcie obejmujące obraz maksymalnie 3 zębów razem z korzeniami
• cefalometryczne – zdjęcie to wykonuje się z profilu, widać na nim czaszkę i zęby
• pantomograficzne – w tym przypadku na zdjęciu widoczna jest szczęka, żuchwa i oba łuki zębowe. 
• tomograficzne 3D – w tym przypadku jest to zdjęcie obejmujące wszystkie struktury twarzoczaszki, włącznie ze strukturami zatok i uszu.

Na czas wykonywania zdjęcia pacjenci zakładają specjalny fartuch, chroniący ciało przed nadmiarem promieniowania. W czasie wykonywania zdjęcia RTG stoimy nieruchomo, aby nie było konieczne jego powtarzanie i tym samym narażanie się na kolejną dawkę promieniowania. Przed wykonaniem zdjęcia należy poinformować o wszelkich większych tatuażach w obrębie twarzy, metalowych wypełnieniach, aparatach słuchowych itd., a także zdjąć biżuterię i okulary.

Jakie informacje można uzyskać ze zdjęcia RTG?

Wykonanie zdjęcia zapewnia uzyskanie wielu cennych informacji, jakie pozwalają na bezpieczne przeprowadzenie leczenia. Do informacji tych zaliczamy m.in.:

• położenie zębów
• zatrzymane zęby
• stan i ułożenie korzeni
• stan miazgi zębowej
• złamania kości
• guzy
• torbiele
• stany zapalne
• stan przyzębia

Kiedy wykonujemy pełne, a kiedy punktowe zdjęcie RTG?

Mając przed sobą perspektywę wykonania zdjęcia RTG, warto przedtem zyskać wiedzę na temat tego, kiedy konieczne jest zdjęcie pantomograficzne, a kiedy wystarczy wykonanie jedynie punktowego zdjęcia. Poniżej podajemy kilka przykładów. 

RTG punktowe

Jest to rodzaj zdjęcia wykorzystywany przede wszystkim w przypadku leczenia kanałowego i protetycznego. W pierwszym przypadku pozwala ocenić stan zęba leczonego, wraz ze stanem zębów i otaczających je tkanek, znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie. Gdy mowa o leczeniu protetycznym, zdjęcie punktowe pomaga określić, czy dany ząb może być wykorzystany w budowaniu mostu protetycznego.

RTG pantomograficzne

Ten rodzaj zdjęcia jest wykonywany szczególnie w sytuacjach, gdzie problemy z uzębieniem znajdują się na zaawansowanym poziomie i wymagają podjęcia szybkich działań. Innym przykładem jest przygotowanie do zabiegu usunięcia zębów mądrości, kiedy to za pomocą zdjęcia lekarz jest w stanie ocenić m.in. wpływ ósemek na ułożenie pozostałych zębów. 

Czy wykonanie zdjęcia RTG jest szkodliwe?

Pojedyncze wykonanie RTG, na wyraźne zalecenie lekarza, nie jest szkodliwe dla organizmu. Jednak jest to forma diagnostyki wykonywana jedynie w ściśle określonych przypadkach, jako że większe dawki stosowanego podczas zdjęcia promieniowania wykazują już szkodliwe działanie dla organizmu. 

Ilość promieniowania wytwarzanego podczas badania zależy również od rodzaju zdjęcia RTG. W przypadku pantomografu ilość promieniowania będzie większa, niż kiedy konieczne będzie wykonanie punktowe zdjęcie kilku zębów. 

Obecnie, RTG zębów we Wrocławiu wykonywane jest m.in. za pomocą technologii cyfrowej, co pomaga obniżyć ilość emitowanego promieniowania nawet kilkukrotnie. Warto jednak pamiętać, że zdjęcie RTG nie może być wykonywane w ciąży – pozwoli to uniknąć narażenia płodu na promienie.