Charakterystyczne oznaczenia, logo czy układ znaków kojarzące się z tymi stosowanymi przez Państwowe Ratownictwo Medyczne nie powinny być zasadniczo używane przez inne podmioty, jeśli mogą wprowadzać konsumentów w błąd odnośnie rodzaju usług, jakie są oferowane przez daną firmę. Wiele zapytań o tą kwestię pojawiło się w okresie, kiedy różnego rodzaju firmy postanowiły stosować w swoich nazwach słowo „pogotowie”, budując swoje logo w charakterystycznej formie okręgu z symbolem w środku. Czy robią to zgodnie z obowiązującym prawem? Jak wygląda to w przypadku prywatnych karetek, które przecież podobnie jak PRM świadczą usługi z zakresu transportu medycznego? Czy można używać oznakowania zbliżonego do tego wykorzystywanego przez Państwowe Ratownictwo Medyczne na samochodach?

System Państwowego Ratownictwa Medycznego w Polsce

Od 1 kwietnia 2019 roku obowiązuje w Polsce nowelizacja ustawy o Państwowym Ratownictwie medycznym wprowadzająca nowe zasady dotyczące możliwości zawierania przez NFZ umów na usługi ratownictwa medycznego. Zgodnie z nowym brzmieniem ustawy, w systemie Państwowego Ratownictwa Medycznego mogą jeździć obecnie tylko publiczne karetki, tj. należące do publicznych podmiotów leczniczych (podmiotów publicznych lub spółek prawa handlowego posiadających udziały ponad 50 proc. kapitału publicznego).

Przed wdrożeniem nowelizacji w Polsce korzystano ze 135 prywatnych karetek stanowiących aż 9% wszystkich zespołów ratownictwa medycznego pracujących w systemie. Karetki te musiały zostać przejęte przez podmioty publiczne lub wykorzystane do innych celów, np. jako transport sanitarny.

W kontekście tym może pojawić się jednak pytanie: czy na pojazdach takich w dalszym ciągu możliwe jest wykorzystywanie oznaczeń kojarzących się jednoznacznie z Państwowym Ratownictwem Medycznym? Wiele zależy od formy dalszego prowadzenia działalności przez podmioty posiadające prywatne karetki.

Jeśli będą to podmioty możliwe do zakontraktowania przez NFZ (podmioty publiczne) i będzie możliwe dalsze wykorzystywanie „prywatnych” karetek w systemie państwowym, stosowane na nich dotychczas oznaczenia kojarzące się jednoznacznie z PRM mogą być w dalszym ciągu wykorzystywane – karetka, pomimo przynależności do podmiotu zewnętrznego jest zakontraktowana przez NFZ do pracy w PRM i tym samym ma prawo do korzystania ze stosownych dla niego oznaczeń.

Inaczej wygląda sytuacja karetek, które zostały przekształcone na transport medyczny. Jako że nie są one wcielone do PRM, na samochodach mogą pojawić się wyłącznie oznaczenia „transport medyczny” oraz inne, nie sugerujące powiązania z PRM.

Logo i układ znaków PRM zastrzeżone dla służb medycznych

Na podstawie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 18 października 2010 r. w sprawie oznaczenia systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne oraz wymagań w zakresie umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego (Dz.U.2018 r.1251), ustawy z 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U.2017 r.2195) oraz ustaw dotyczących przeciwdziałania nieuczciwym praktykom rynkowym i Prawa własności przemysłowej można wnioskować, że niedopuszczalne jest stosowanie przez firmy prywatne (także te zajmujące się transportem medycznym) oficjalnych oznaczeń systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego. Sam zwrot „pogotowie” nie jest zastrzeżony, a symbole, czcionki czy logo mogą być podobne do oznaczeń PRM, pod warunkiem że oznaczenia takie nie będą wprowadzały odbiorców w błąd.

W przypadku prywatnych klinik medycznych świadczących usługi związane z transportem pacjentów do swoich placówek warto zachować w tej kwestii ostrożność. O ile firma kosmetyczna nazywająca się „pogotowiem urodowym” i mająca w swoim logo dowolny symbol w okręgu nie zostanie prawdopodobnie pomylona z PRM, o tyle wykorzystanie podobnych oznaczeń na prywatnym transporcie medycznym będzie już mylące. Sprawy o naruszenie prawa wykorzystania oznaczeń PRM rozpatrywane są indywidualnie dla każdego przypadku.

Co grozi za nieprawidłowe użycie logo i symboliki Państwowego Ratownictwa Medycznego?

Prywatne firmy, które wcześniej oferowały usługi związane z prywatnym ratownictwem medycznym korzystają z pomocy prawnej dla lekarzy, starając się nawigować nowy System Państwowego Ratownictwa Medycznego i prawidłowo oznakować swoje pojazdy służące do transportu pacjentów poza systemem PRM. Pomoc prawna dla lekarzy może przydać się tu przede wszystkim w przypadku wszczęcia dochodzenia w sprawie nieuprawnionego wykorzystywania logo PRM lub wprowadzania swoim logo w błąd przeciętnego użytkownika. W przypadku wykrycia nieprawidłowości zasądzane są najczęściej kary pieniężne za wprowadzanie użytkownika w błąd oraz naruszenie ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.