Oczy są naszym podstawowym zmysłem – to one pozwalają odbierać świat i cieszyć się jego pięknem. Kiedy wzrok zaczyna się pogarszać, często szukamy przyczyny w zmęczeniu lub wieku. Tymczasem jedną z najczęstszych przyczyn obniżenia jakości widzenia, zwłaszcza u osób starszych, jest zaćma. Czym dokładnie jest ta choroba, jak się objawia i jakie są możliwości jej leczenia? Odpowiadamy w poniższym artykule.

Czym jest zaćma?

Zaćma, znana również jako katarakta, to choroba oka polegająca na zmętnieniu soczewki. W zdrowym oku soczewka jest przejrzysta i elastyczna, co umożliwia ostre widzenie na różnych odległościach. Gdy zaczyna mętnieć, światło nie może przechodzić przez nią prawidłowo, co prowadzi do pogorszenia widzenia. Zaćma najczęściej rozwija się powoli i może dotyczyć jednego lub obu oczu.

Kto najczęściej choruje na zaćmę?

Zaćma dotyka przede wszystkim osoby w podeszłym wieku – szacuje się, że po 70. roku życia cierpi na nią co druga osoba. Jednak choroba może wystąpić również wcześniej, zwłaszcza w przypadku:

• osób z cukrzycą,

• osób długo leczonych sterydami,

• pacjentów po urazach oka,

• osób z chorobami metabolicznymi lub genetycznymi,

• osób narażonych na promieniowanie UV.

Zaćma może mieć również charakter wrodzony – wtedy diagnozowana jest już u niemowląt lub małych dzieci.

Jak zmienia się widzenie w obliczu zaćmy?

Pogarszający się wzrok to pierwszy i najczęstszy objaw zaćmy. Osoby chore mogą zauważyć:

• zamglone, matowe widzenie, jakby patrzyły przez brudną szybę,

• większą wrażliwość na światło (np. rozbłyski przy lampach),

• problemy z widzeniem w nocy,

• podwójne widzenie w jednym oku,

• zmianę w postrzeganiu kolorów, które stają się mniej nasycone.

Objawy te nasilają się z czasem i nie można ich skorygować okularami – konieczna jest interwencja medyczna.

Jak rozpoznać pierwsze objawy zaćmy?

Pierwsze objawy są często bagatelizowane, ponieważ postęp choroby bywa bardzo powolny. Alarmujące powinno być:

• częste zmienianie szkieł w okularach bez poprawy widzenia,

• trudności z czytaniem drobnego druku,

• zamglenie widzenia mimo czystych soczewek lub okularów,

• problem z jazdą nocą – szczególnie przez olśnienie światłami nadjeżdżających pojazdów.

Warto regularnie kontrolować wzrok u okulisty, szczególnie po 60. roku życia – specjalista może wykryć zmiany jeszcze zanim staną się one uciążliwe.

Gdzie zgłosić się na leczenie zaćmy?

Osoby podejrzewające u siebie zaćmę powinny w pierwszej kolejności udać się do okulisty, który przeprowadzi badanie ostrości widzenia i oceni stan soczewki. Jeśli diagnoza się potwierdzi, pacjent może otrzymać skierowanie do leczenia w ramach NFZ lub zdecydować się na leczenie prywatne. Coraz więcej specjalistycznych klinik oferuje kompleksowe leczenie zaćmy – od diagnostyki po zabieg usunięcia zmętniałej soczewki.

Jakie są dostępne metody leczenia zaćmy?

Zaćmy nie da się wyleczyć farmakologicznie. Jedyną skuteczną metodą jest zabieg chirurgiczny, podczas którego usuwa się zmętniałą soczewkę i zastępuje ją sztuczną soczewką wewnątrzgałkową. Można wyróżnić dwa główne typy soczewek:

• jednoogniskowe – pozwalające na dobre widzenie do dali, ale wymagające okularów do czytania,

• wieloogniskowe (premium) – umożliwiające widzenie na różnych odległościach bez konieczności noszenia okularów.

Wybór rodzaju soczewki powinien być poprzedzony konsultacją i dokładnym badaniem oka.

Jak wygląda zabieg usunięcia zaćmy?

Zabieg usunięcia zaćmy jest szybki i bezbolesny. Trwa zazwyczaj od 15 do 30 minut i odbywa się w trybie ambulatoryjnym – pacjent wraca do domu jeszcze tego samego dnia. Przebieg zabiegu wygląda następująco:

1. Podanie znieczulenia miejscowego w formie kropli.

2. Usunięcie zmętniałej soczewki za pomocą ultradźwięków (fakoemulsyfikacja).

3. Wszczepienie sztucznej soczewki.

4. Zabezpieczenie oka opatrunkiem.

Zabieg jest bezpieczny, a ryzyko powikłań – minimalne. Już następnego dnia pacjenci często zauważają znaczną poprawę widzenia.

Gdzie można wykonać zabieg?

Zabieg można wykonać zarówno w ramach NFZ, jak i w prywatnych klinikach okulistycznych. Czas oczekiwania na zabieg na NFZ może jednak sięgać kilku miesięcy. Z tego powodu wiele osób decyduje się na prywatne leczenie zaćmy, które oferuje:

• szybszy termin,

• możliwość wyboru rodzaju soczewki,

• kompleksową opiekę przed i po zabiegu.

Na terenie Polski działa wiele renomowanych klinik, w tym placówki specjalizujące się w chirurgii oka i leczeniu zaćmy.

Ile kosztuje leczenie zaćmy?

Koszt prywatnego zabiegu zależy przede wszystkim od rodzaju wszczepianej soczewki. Przykładowo:

• zabieg z soczewką jednoogniskową – od 3000 do 4000 zł za jedno oko,

• zabieg z soczewką wieloogniskową – od 5000 do 7000 zł za jedno oko.

Do ceny mogą dojść dodatkowe koszty: konsultacje, badania kwalifikacyjne, opieka pooperacyjna. Mimo to wielu pacjentów decyduje się na leczenie prywatne, aby szybciej odzyskać komfort życia i uniezależnić się od okularów.

Zaćma to choroba, która może dotknąć każdego, szczególnie osoby starsze. Choć jej rozwój jest powolny, nie należy lekceważyć objawów – im szybciej zostanie zdiagnozowana, tym szybciej można wdrożyć skuteczne leczenie. Zabieg usunięcia zaćmy jest szybki, bezbolesny i przynosi spektakularne efekty. Leczenie zaćmy to inwestycja w jakość życia, która pozwala na nowo cieszyć się ostrym, wyraźnym widzeniem każdego dnia.