Codzienne korzystanie z dóbr cywilizacji jakim są komputery, telefony komórkowe i smartfony powoduje obciążenie tym samych struktur dłoni, co sprzyja rozwojowi choroby nazywanej zespołem cieśni nadgarstka.

Nieprawidłowa praca może doprowadzić do poważnych problemów, których efektem są dolegliwości bólowe w obrębie dłoni oraz drętwienie palców, a ostatecznie zanik mięśni i upośledzenie jej sprawności manualnej.

Czym jest zespół cieśni nadgarstka?

Cieśń nadgarstka jest ciasnym tunelem ograniczonym kośćmi i mięśniami, od których uzależniona jest funkcjonalność palców. W tym tunelu znajduje się również nerw pośrodkowy, który drażniony przez inne struktury w wyniku między innymi ich obrzęku i stanu zapalnego powoduje ucisk i drażnienie tego nerwu. To skutkuje wieloma objawami takimi jak drętwienie palców i ból.

Co sprzyja rozwojowi choroby nazywanej zespołem cieśni nadgarstka?

Powodów powstania zespołu cieśni nadgarstka jest wiele. Jeśli chodzi o osoby pracujące przy komputerze, to zwykle rozwojowi tej choroby sprzyja nieprawidłowa postawa i stanowisko pracy podczas wykonywania codziennych czynności. Dotyczy ona nie tylko informatyków, ale również muzyków, sportowców i osoby pracujące fizycznie, gdyż obciążanie tych samych struktur dłoni, a także urazy mechaniczne mogą być przyczyną ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Poza tym powodem pojawienia się tej choroby jest:

• cukrzyca,
• zaburzenia hormonalne, również w okresie ciąży, w tym niedoczynność tarczycy,
• choroby reumatyczne, takie jak reumatyczne zapalenie stawów,
• niewydolność nerek,
• niewłaściwie zagojone złamania lub zwichnięcia nadgarstka, a także pojawienie się nieprawidłowych struktur w kanale nadgarstka,
• choroby nowotworowe.

Choroba ta dotyczyła dotychczas osób starszych, ale coraz częściej skarżą się na drętwienie palców i bóle dzieci, korzystające z komputerów, telefonów komórkowych i smartfonów.

Jakie objawy świadczą o zespole cieśni nadgarstka?

Podstawowym objawem zespołu cieśni nadgarstka jest ból i drętwienie palców. W pierwszym stadium choroby pojawiają się one przede wszystkim w nocy, dlatego pacjenci kojarzą go najczęściej z niewłaściwą pozycją podczas snu. W chorobie wyróżnia się trzy stadia ze względu na pojawiające się objawy.

W pierwszym z nich chory wybudza się ze snu w nocy z powodu drętwienia i mrowienia nadgarstka i dłoni oraz bólu, który promieniuje w kierunku ramienia, a rano odczuwa jakby sztywnienie dłoni. W drugim stadium choroby dolegliwości bólowe pojawiają się również w ciągu dnia, dodatkowo występuje upuszczanie przedmiotów ze względu na osłabienie siły dłoni.

W ostatnim stadium dochodzi do zaniku mięśni i objawów czuciowych z powodu trwałego uszkodzenia nerwu pośrodkowego.

Na czym polega diagnostyka zespołu cieśni nadgarstka?

Osoba obserwująca u siebie objawy zespołu cieśni nadgarstka powinna udać się do lekarza, który za pomocą dwóch prostych testów Phlena i Tinela dokona wstępnej diagnozy przyczyn dolegliwości. Następnie w celu dokładnej oceny prawidłowego funkcjonowanie nerwów i mięśni skieruje on na wykonanie elektromiografii, czyli EMG.

Wykonuje się ją poprzez stymulowanie nerwów krótkotrwałymi impulsami elektrycznymi o niskim natężeniu, podawanymi przez skórę w miejscu poddanemu badaniu. Jeśli celem jest ocena aktywności mięśni, elektromiografia wymaga wkłucia cienkiej igły w mięsień, a następnie odbierania sygnałów ze specjalistycznej elektrody.

Badanie jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne poza przypadkami, kiedy konieczne jest wkłucie igły, co może powodować na początku niewielki dyskomfort. Jest również wyjątkowo skutecznym narzędziem diagnostycznym, dającym dokładny obraz pracy nerwów i mięśni, co jest niezbędne przy stwierdzeniu przyczyn bólów, niedowładów nerwowych i mięśniowych oraz osłabienia mięśni, a także parestezji. Dzięki elektromiografii lekarz może wprowadzić odpowiednie leczenie.

Jak leczyć zespół cieśni nadgarstka? 

Leczenie zespołu cieśni nadgarstka może mieć charakter nieinwazyjny w postaci podawania niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Ulgę przynosi również zaopatrzenie ortopedyczne, polegające na noszeniu ortezy szynowej, która utrzymuje nadgarstek w pozycji dla niego neutralnej.

Pacjent może także poddać się fizjoterapii w postaci lasera, krioterapii i ultradźwięków, co działa odżywczo i przeciwbólowo na nerw pośrodkowy. Można w celu ograniczenia dolegliwości bólowych wprowadzić ćwiczenia rozciągające, masaż tkanek głębokich, mobilizacja stawu promieniowo – nadgarstkowego i nerwu pośrodkowego.

Leczenie operacyjne przeprowadza się u tych pacjentów, u których leczenie nieinwazyjne nie przyniosło pozytywnych rezultatów. W trakcie operacji przecina się więzadło poprzeczne nadgarstka oraz usuwa tkanki, które powodują ucisk nerwu. Po operacji należy wdrożyć cykl zabiegów rehabilitacyjnych.