Uzależnienie to nabyty stan zaburzenia zdrowia psychicznego i fizycznego, charakteryzujący się odczuwaniem okresowego lub stałego przymusu wykonywania określonej czynności bądź zażywania substancji psychoaktywnej.

Powoduje zmianę w dotychczasowym postępowaniu i niemożność kontrolowania swojego zachowania. Każde uzależnienie objawia się:

• poczuciem głodu, czyli silną potrzebą wykonywania określonej czynności lub sięgania po środek uzależniający, 
• zwiększoną tolerancją na środek uzależniający, 
• wystąpieniem zachowań autodestrukcyjnych, 
• zaniedbaniem sfer życia niezwiązanych z uzależnieniem, 
• utratą kontroli nad własnym zachowaniem, 
• wystąpieniem objawów abstynencyjnych na skutek odstawienia środka uzależniającego. 

Co sprzyja wpadaniu w nałogi?  

W nałóg może wpaść każdy, niezależnie od płci, wieku, pochodzenia, wykształcenia czy statusu majątkowego i społecznego. Choć przyczyny popadania w uzależnienie są niezwykle różne i w znacznym stopniu zindywidualizowane, można wskazać czynniki sprzyjające rozwojowi dependencji. Poza predyspozycjami genetycznymi są to przede wszystkim czynniki społeczne, takie jak wadliwa socjalizacja lub presja otoczenia, oraz czynniki psychologiczne, a więc zestaw cech osobowości sprzyjający podatności na uzależnienia. Wpadaniu w nałogi sprzyjają niewątpliwie trudna sytuacja życiowa, stres, napięcie, a także zaburzenia i choroby psychiczne, między innymi nerwice oraz depresja. 

Charakterystyka stylu życia w XXI wieku 

Życie w XXI wieku charakteryzuje się niezwykle szybkim tempem. Ciągły pospiech, a także towarzyszący mu natłok informacji, znacząco wpływają na podwyższenie poziomu stresu u ludzi. Stan permanentnego napięcia skutkuje rozwojem różnorodnych zaburzeń i schorzeń, zarówno psychicznych, jak i fizycznych, stanowi również częstą przyczynę popadania w uzależnienia. U wielu zmagających się z nałogami osób do wykształcenia się dependencji doszło na skutek nieudanych prób radzenia sobie ze stresem i chęci ucieczki od problemów w życiu prywatnym i zawodowym. Negatywny wpływ stylu życia w XXI wieku na ludzi można zaobserwować nie tylko u osób dorosłych, lecz także u nastolatków i dzieci, które coraz częściej popadają w uzależnienia. 

Jakie uzależnienia są najczęstsze w obecnych czasach? 

Wśród najczęściej występujących w obecnych czasach uzależnień można wymienić między innymi uzależnienie od Internetu, papierosów i innych wyrobów tytoniowych, alkoholu, zakupów oraz hazardu. 

• Uzależnienie od Internetu 

Uzależnienie od Internetu polega na ciągłej, niekontrolowanej potrzebie spędzania czasu w sieci. Każda próba ograniczenia dostępu do Internetu powoduje uczucie niepokoju i rozdrażnienia. Uzależnienie to skutkuje zaniedbaniem codziennych obowiązków i prowadzi do powstawania zaburzeń w sferze emocjonalnej. Osoby uzależnione od Internetu mają problemy z nawiązywaniem poprawnych relacji międzyludzkich i czują się wyobcowane z realnego świata. 

• Uzależnienie od papierosów i innych wyrobów tytoniowych

Uzależnienie od papierosów i innych wyrobów tytoniowych prowadzi do rozwoju licznych chorób zagrażających zdrowiu oraz życiu, między innymi licznych nowotworów, schorzeń układu oddechowego, miażdżycy, nadciśnienia, a także zawałów serca i udarów mózgu. 

• Uzależnienie od alkoholu 

Zgodnie z oficjalnymi szacunkami, w Polsce żyje około 900 000 osób uzależnionych od alkoholu. Substancja ta jest obecna w codziennym życiu większości ludzi, co sprawia, że ryzyko popadnięcia w nałóg jest szczególnie duże. Spożywanie nadmiernych ilości alkoholu powoduje uszkodzenia układu nerwowego, układu krążenia, a także układu trawiennego. Osoby uzależnione od tej substancji doświadczają zaburzeń pamięci, są również bardziej narażone na bezsenność, depresję oraz stany lękowe i nerwice. 

• Uzależnienie od zakupów

Uzależnienie od zakupów, zwane zakupoholizmem, polega na niekontrolowanym, kompulsywnym robieniu zakupów. Kupowanie różnych artykułów jest reakcją na negatywne wydarzenia lub stany emocjonalne. Pozwala osobie uzależnionej obniżyć napięcie psychiczne i krótkotrwale poprawić samopoczucie. Uzależnienie od zakupów może prowadzić do rozwoju poważnych zaburzeń psychicznych, między innymi depresji oraz zaburzeń lękowych, a także problemów finansowych, często prowadząc nawet do bankructwa. 

• Uzależnienie od hazardu 

Uzależnienie od hazardu jest uzależnieniem od ryzyka podejmowanego w trakcie różnego rodzaju gier, takich jak gry liczbowe, bingo, gry w kości oraz różnego rodzaju loterie. Osoba uzależniona  podporządkowuje swoje życie grze i wszystkiemu co z nią związane. Zapomina o swoich obowiązkach i ignoruje potrzeby najbliższych, co w efekcie skutkuje zerwaniem kontaktów, rozstaniami oraz rozwodami. Uzależnienie od hazardu prowadzi często do popadnięcia w długi i może skutkować bankructwem, a także konfliktami z prawem. 

Osoby cierpiące z powodu jakiegokolwiek rodzaju nałogu powinny zgłosić się po pomoc do profesjonalnego ośrodka leczenia uzależnień FreeDom.